Opnieuw in Bali – Indonesia

Na 5 jaar terug op Bali

Het is wel veranderd sinds we de laatste keer hier waren. Overal zijn huisjes aangebouwd waardoor mooie winkelcentra rommelig zijn geworden en het verkeer, dat zeker in Kuta altijd al druk was, is nu een gekkenhuis. Gelukkig staat er op iedere straathoek security die, zodra ze merken dat je wilt oversteken, op hun fluitje blazen en het verkeer stilhouden waardoor je goed naar de andere kant van de weg kunt komen. We lopen de eerste avond niet echt lang rond. We vinden een eettentje met een tafeltje aan de straat waar het niet alleen leuk rondkijken is maar het eten ook lekker smaakt. Bij ons hotel aangekomen blijkt  het toilet niet te werken waarop we een andere, veel mooiere en ruimere kamer kunnen betrekken. Wel moeten we die delen met een grote kakkerlak. Deze schiet echter onder de kast weg als we binnenkomen en wil zich daar niet laten verjagen. Ach, zolang hij niet in bed komt en zich onder de kast, het bed of onze kleding ophoudt, vinden we het wel best. De volgende morgen is het weer stabiel weer. Wel zijn er veel wolken maar tegelijkertijd schijnt de zon. Het is ongelooflijk dat we nu volop in de regentijd zitten en toch geen druppel regen hebben. De temperatuur ligt rond de dertig graden dus het is buiten goed toeven.

Op de rotsen op zoek naar een cache

De komende 2 dagen doen we erg weinig, lopen rond door Kuta, zoeken caches want ook hier is een enkele verstopt en we winkelen. In Australia heb ik de zolen van mijn teva sandalen verruïneerd op de ruwe rotsen en het lopen op bergschoenen in de tropen is toch niet je van het. In Australia waren ook wel andere schoenen te koop maar de prijzen lagen daar exorbitant hoog dus nu maar een nieuwe poging in dit nog steeds derde wereld land. En ja hoor al snel (ik hoef slechts 5 paar schoenen te passen) vinden we een lekker zittend paar schoenen en ook nog een nieuw zwempak voor mij. Juist dit land heeft precies de zwempakken die ik graag draag en daar vele Indonesische vrouwen inmiddels het stadium van taille ”maat naald” zijn gepasseerd lukt het om toch de juiste kledingmaat te vinden. Ook Dick vindt een heel geschikt paar sportschoenen en tevreden met onze aankopen lopen we nog een tijdje rond over de markten. Vinden echter niets meer naar onze gading. Zitten enkele malen bij Black Canyon Coffee en om af te koelen (het blijft een broeierige warmte ook al is het slechts 32 graden), zwemmen we ’s middags in het lekkere zwembadje van ons hotel.

Massage bij Adrian

Dick laat zich eind van de middag lekker masseren. De eerste dag hebben we voor een winkel heerlijke icecoffee gedronken en zijn toen in gesprek geraakt met enkele massagevrouwen. Was erg gezellig en geanimeerd en we hebben hen beloofd terug te komen voor een massage. Uiteindelijk hoef ik niet meer gemasseerd te worden (geef mij maar de veel steviger Thaise massage) maar Dick vindt deze Balinese massage lekker en gaat naar het adresje toe. Intussen loop ik naar het strand om daar en te genieten van de omgeving en ook nog even te zoeken naar een op een rotspartij in zee verstopte cache. De plek is alleen eind van de middag bereikbaar tijdens laagwater. Het is er heerlijk toeven en de nieuwsgierigheid van enkele Indonesische jongetjes is bevredigd als ik bevestig dat ik professor ben. Klaarblijkelijk kun je het als professor veroorloven in rare houdingen over rotsen te kruipen en in rotsspleten rond te kijken en dat zeker een uur lang.

Zwarte wolken, maar geen regen.

Als Dick’s massage afgelopen is loopt hij ook naar het strand en samen zien we de zwarte wolken naderen die duiden op een zware regenbui. Toch valt er geen regen gedurende ons driedaags verblijf in Kuta. In tegendeel. De zon blijft schijnen, het blijft onveranderd warm en de avonden op een terrasje aan de drukke hoofdstraat met lekker eten en mensen kijken zijn heerlijk. Tegen tienen duiken we meestal ons bed in waar we als een blok in slaap vallen. Zaterdag staan we om zeven uur naast ons bed. Dick heeft gisteren de tassen nog even goed gepakt en nadat we ons ontbijt bij de kamer hebben genuttigd slepen we de tassen naar de receptie waar de auto al klaar staat die we gisteren, na wat afdingen, in ons hotel gehuurd hebben. Het is een Terios en heeft voldoende ruimte om onze beide grote tassen in kwijt te kunnen. Graag hadden we een klein jeepje willen huren maar sinds de vorige keer in Bali zijn bijna alle oude en gammele auto’s verdwenen en vervangen door mooie nieuwe auto’s . Na nog wat instructies aan Dick over de auto stappen we in en rijden we weg. Voor geen goud zou ik in dit drukke verkeer willen rijden maar Dick rijdt alsof hij nooit anders heeft gedaan. Het verkeer is een gekkenhuis met overal auto’s en aan de linker en rechterzijde voorbij scheurende brommers en motoren. Doordat ik niet zo goed de kaart lees (ben te verwend met onze Hakuna’s) slaan we verkeerd af waardoor we wat rond dwalen door de smalle straatjes van Denpassar maar uiteindelijk vinden we in Sanur de juiste weg, iets breder met twee rijbanen waardoor het verkeer wat minder chaotisch lijkt, maar nog net zo druk is. Het begint nu ook te regenen en de bui die zich gisteren al boven zee liet zien barst nu in volle hevigheid los. Niet voor lang want binnen 10 minuten is het al weer droog. De afstand naar Tulamben aan de oostkust van Bali is niet ver (ca. 115 km) maar door de smalle wegen en het vele verkeer kost het toch nog bijna vier uur voor we in Tulamben arriveren.

Uitzicht op zee bij Dive Paradise

We kijken even een kamer bij Matahari maar die is veel te klein en dan vinden we een prachtige ruime kamer bij Dive Paradise Tulamben, er pal naast. Tijdens ons laatste bezoek zijn we van Dive Paradise overgestapt naar Matahari en hadden we er prima kamers, nu was het er erg druk en was ook alles duidelijk veranderd. De bagage wordt naar de kamer gebracht en de rest van de middag genieten we op het terras van dit hotel wat uitkijkt over zee. Hebben geen zin meer om vandaag nog te duiken maar de komende drie dagen zullen we dat wel doen. Na de regenbui van vanmorgen is er klaarblijkelijk voldoende regen gevallen want de zon staat weer te stralen aan de hemel en om niet levend te verbranden zoeken we de schaduw van een parasol op. Ben inmiddels in het spannende boek van Wilbur Smith “de moesson” bezig waar ik me de rest van de dag niet meer uit kan losrukken en de dag vliegt voorbij. Overdag is het heel druk op het terras vanwege de vele duikgroepen die vanuit andere delen van Bali hier naar toe komen om te duiken maar na vieren keert de rust weer. Het is duidelijk laagseizoen en het aantal gasten is beperkt. De avondstilte in dit deel van Bali is dus erg goed te horen. Zondag, maandag en dinsdag besteden we aan duiken. “s Ochtends na het ontbijt en rond het middaguur trekken we onze duikpakken aan, lopen naar het duikcentrum waar de flessen met gehuurde ademautomaat en stabjack al gereed staan en lopen dan, met alleen lood om en vinnen en bril in de hand, naar of het wrak van het US Liberty Ship of naar de rotsen aan de  andere kant waar een mooie “Drop off” is. Onze uitrusting hoeven we niet te dragen.

Tulamben Porters

Dat doen de Tulamben Porters, meestal vrouwen  die soms met twee duikuitrustingen op hun hoofd over de hobbelige keitjes van het strand lopen om onze uitrusting daar te brengen waar we het water in willen. Het is onvoorstelbaar hoe pezig en sterk de vrouwen hier zijn. Na de tweede duik houden we het voor gezien in het water en brengen we de rest van de middag door met veel soda water en milkshakes drinken (je krijgt een enorme dorst van duiken) en lezen en kletsen en soms ook gewoon stil om je heen kijken over de zee. Sinds we de laatste keer hier waren valt het op dat het wrak weliswaar nog steeds mooi begroeid maar wel wat minder vis herbergt. Slechts één naaktslakje heeft Dick kunnen ontdekken en die zat te diep weg om er een goede foto van te kunnen maken en ook de lichtval was door de regelmatige bewolkte lucht niet altijd optimaal. Toch blijft het aantrekkelijk om hier te duiken.

Pufferfish bij Liberty wrak

De drie dagen vliegen om en om toch nog wat anders van het eiland te zien rijden we woensdagmorgen 11 december weg uit Tulamben. We rijden niet echt ver want slechts een uurtje verderop ligt Amed waar we een werkelijk schitterend hotel vinden. Het Bali Bhuana Beach Hotel in Lipah bij Amed. Niet echt groot (slechts 14 kamers) maar aan zee met een heerlijk zwembad en een prachtige tuin. Ik wordt met slag verliefd op een bungalow met heerlijk groot terras en het jongetje wat me de bungalow heeft laten zien ziet dit klaarblijkelijk want hij loopt weg om Dick te halen en te zeggen dat we hier blijven. Omdat ik de prijs wel erg hoog vind (600.000 rupia) en niet is af te dingen, bekijk ik ook nog een andere goedkopere kamer maar uiteindelijk is de eerste bungalow toch te verleidelijk en ben ik bereid de prijs van ca. 40 euro per nacht te betalen Natuurlijk is dit inclusief ontbijt maar dat is eigenlijk overal het geval in Bali. We installeren ons in ons luxe onderkomen en na een koffie te hebben gedronken op de kamer (ja, de meegenomen Nescafe uit Australia komt nu van pas) lopen we het dorp in. 20 Jaar geleden waren we ook in Amed. Wat is het hier veranderd. Je herkent niets meer. Stonden er destijds enkele vissershutjes, nu is alles volgebouwd met hotels en duikcentra. Ondanks de warmte rond het middaguur lopen we bijna 8 kilometer heuvel op, heuvel af langs de kust en genieten van de kleine dorpjes die we onderweg tegen komen.

Balinese vissersbootjes op het strand

Vuil en bezweet arriveren we uiteindelijk weer terug in ons hotel waar we de kleren uithangen over ons terras en lekker het zwembad induiken. Naast ons zijn er slechts twee andere gasten die klaarblijkelijk elders vertoeven dus we hebben het zwembad voor ons alleen. Het is er heerlijk toeven en we blijven er lang in rondzwemmen. Dick laat zich ook nog even masseren op het strand voor het hotel en net als hij voldoende is gekneed, het is inmiddels al vijf uur, barst een regenbui boven ons los. Ach zittend op ons terras kijken we ernaar. Het wordt even droog genoeg om ons naar het restaurantje te laten lopen en terwijl we eten barst nog een regenbui los maar daarmee is er genoeg regen gevallen en wordt het weer droog. Dankzij het feit dat de vorige bewoners een muggenspiraal hebben achtergelaten op het terras kunnen we nog lange tijd lekker buiten zitten zonder te worden opgegeten door muggen. Ik vind trouwens dat er aanzienlijk minder muggen zijn in dit jaargetijde dan in de droge tijd. Donderdag 12 december 2013 worden we wakker doordat de zonnen stralen de kamer indringen. Vanaf het terras bij het zwembad zien we Lombok liggen. Door de regen van de afgelopen avond is het zicht erg helder. Na ons ontbijt van bananen-pannenkoek en vers fruit pakken we de auto. Willen de smalle weg langs de kust naar Amlapura rijden. Het is een schitterende weg die ons langs steile kliffen voert en soms wel wat angstig want naast ons zijn diepe afgronden. Maar de dorpjes die we passeren zijn erg schilderachtig en nog erg oorspronkelijk. De mannen en vrouwen lopen hier nog allemaal in sarong en regelmatig zie je zelfs de oudere vrouwen met ontblote borsten lopen. Vroeger gewoonte, maar tegenwoordig toch echt niet meer. Niet gek trouwens als je bedenkt dat de temperatuur hier het hele jaar rond de 30 graden ligt. Langzaam vorderen we, de gemiddelde snelheid ligt niet hoger dan 15 tot 20 km per uur dus we hebben alle tijd om rond te kijken en foto’s te nemen.

Ujung waterpalace

De weg eindigt in Ujung, vlakbij Amlapura  waar zich het “Waterpalace” bevindt  20 jaar geleden lag dit palace nog te midden van graslanden en was toen leeg. Nu is het zodanig gerestaureerd dat de waterbassins vol met water  staan en dat geeft een prachtig gezicht. We kijken er wat rond en rijden na natuurlijk wat te hebben gedronken bij een van de kiosken, door naar Amlapura. In een winkelstraat zetten we de auto neer en vragen de weg naar het Kantor Pos. Hebben een paar briefkaarten die nog op de bus moeten en dan is het toch handig om postzegels te hebben. Het kantor pos blijkt ook op de GPS te staan zodat we met de tekening van een plaatselijke bewoner en de GPS makkelijk onze weg door Amlapura kunnen vinden. Niet ver van het postkantoor bevindt zich ook een ATM waar we geld op nemen en een leuke winkel die we natuurlijk willen verkennen. Helaas zijn de kleding maten hier gebaseerd op echte Indonesische maten dus vinden we niet echt geschikte shirts maar de o zo benodigde tandpasta en lijm (scheerkwast van Dick heeft het begeven) is er wel te koop dus tevreden lopen we uiteindelijk ook dit warenhuis uit.

De stapstenen in Tirtangangga

Op weg naar Amed komen we langs Tirtagangga, een complex van waterbaden waar je ook kunt zwemmen. Helaas hebben we ons zwempak vergeten, is de cache die hier verstopt zou liggen nergens te bekennen maar wel zijn er leuke stapstenen waardoor je over een van de waterbassins kunt lopen. Net als 5 jaar gelden met Rieta en Hugo geniet ik weer van deze plek. Pas eind van de middag komen we weer bij ons hotel aan. Zijn een aantal malen onderweg gestopt om de mooie rijstterrassen te bekijken en de vele baaitjes met de zo voor Bali kenmerkende schepen. Ik ga eerst wat kleding wassen en ophangen alvorens ik me bij Dick in het zwembad voeg. Net als we opgefrist en van schone kleding voorzien op ons terras zitten barst er een echte tropische regenbui los. Alsof een douchekraan opengezet is zo stort het water zich naar beneden en zelfs de doucheruimte, die voor een deel in de openlucht ligt, krijgt een lading water te verstouwen. Binnen een uur is de lucht echter weer opgeklaard en kunnen we droog naar ons restaurant lopen. Het eten wat er bereid wordt is erg smakelijk en na de vele buitenlucht smaakt alles zeer goed. Lang blijven we niet lezen op ons terras. Ons lekker bed lonkt naar ons.
Vrijdag 13 december vertrekken we opnieuw na het ontbijt met de auto. Nu nemen we de rechtstreekse weg naar Amlapura die wat breder is maar daarentegen ook veel meer verkeer te verstouwen heeft. Iets voorbij  Candidasa nemen we een  zijweggetje naar Tenganan een oorspronkelijk balinees dorpje. Net als bij de dorpjes van de Longnecks in Thailand zijn er overal souvenierstalletjes, alleen de toeristen ontbreken.

Hanengevecht voor toeristen in Tenganan

Slechts een groep Indonesische toeristen verdringt zich om een hanengevecht wat gehouden wordt, maar verder lopen we vrijwel alleen door dit aparte dorpje. In een van de stalletjes zie ik een mooie Ikat, die we na veel afdingen kopen. Deze Ikats, geweven katoenen kleden, zijn heerlijk om in warme zomerdagen onder te slapen maar ik heb er ook een in de camper voor de deur hangen om de ergste kou te weren. We kijken vol ontzag naar de  enorme water Buffaloo’s die languit op het middenplein liggen en ik vergaap me aan de vele kuikentjes en roze, groen en geel geverfde hanen die overal in dit dorp te vinden zijn. Op de terugweg gebruiken we bij de German bakery in Candidasa een lekkere lunch. Ik kan de Jägerschnitzel niet weerstaan maar deze blijkt (alhoewel smaakvol) toch niet zo lekker als de variant in Duitsland. Op ons gemakje rijden we weer terug naar het hotel.

Apen langs de weg komen regelmatig voor.

Onderweg komen we op een open plek nog wat apen tegen, maar sinds Tita gebeten is door een aap neemt ze de foto’s vanuit de auto en gaat ze niet meer naar buiten. Dat voorrecht is alleen voor de beren in Canada. Daar aangekomen is onze eerste gang naar het zwembad waar we heerlijk rondplonzen. Opnieuw zijn we de enigen rondom het zwembad. De andere twee gasten liggen op een ligbedje aan zee enkele meters verderop. Voordat we naar onze kamer gaan laat Dick zich opnieuw masseren. Het kost even wat tijd want de verhuurder van snorkelspullen op het strand, die beter engels spreekt dan de masseuses begint zich met de prijs te bemoeien. 100.000 Rupia voor een uur en wij willen echt niet meer dan 50.000 Rupia betalen, de gebruikelijke prijs voor massage in Bali. Uiteindelijk bedenken ze zich en biedt ze haar kunsten aan voor het door ons gewenste bedrag. En Dick ondergaat opnieuw een heerlijke massage. ’s Avonds, we hebben deze keer geen regen, zien we een spektakel dat we nog nooit hebben meegemaakt. Honderden gevleugelde beesten storten zich op het lamplicht en verliezen daarbij hun doorzichtige vleugeltjes. Alleen in het schemerdonker blijkt het nog mogelijk om wat te eten daar je anders meer vleugel dan wat anders eet. En mijn ervaring met het eten van een sprinkhaan waarbij de vleugel blijft steken in je keel is niet van dien aard dat je dat opnieuw wil beleven. Gelukkig stopt de invasie tijdens onze  heerlijke “Nasi Speciaal” maaltijd en verdwijnen de beestjes net zo snel als ze gekomen zijn.